【agbong88】Biến chứng viêm xoang, thủng màng nhĩ khi mắc cúm

ThS.BS.CKII Trần Thị Thúy Hằng (Trưởng khoa Tai Mũi Họng,ếnchứngviêmxoangthủngmàngnhĩkhimắccúagbong88 Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, phổ biến nhất là nhóm Streptococcus pneumoniae. Các biến chứng của bệnh cúm có thể phát triển toàn thân nhưng rõ rệt và thường gặp nhất là ở phổi và tai mũi họng. Nhiễm trùng xoang và tai thường ở mức độ vừa phải, phát triển khi bệnh cúm kéo dài một đến hai tuần. Lúc đầu các biến chứng này không nghiêm trọng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan sâu vào các tổ chức bên trong gây thủng màng nhĩ, suy giảm thính lực hoặc điếc; viêm các tổ chức trong não...

Ví dụ ở người bệnh viêm tai giữa, nếu tình trạng nhiễm trùng do virus cúm gây ra không được điều trị hoặc không đáp ứng tốt với điều trị có thể lây lan sang các mô lân cận, gây nhiễm trùng xương chũm. Viêm xương chũm có thể dẫn đến tổn thương xương chứa đầy mủ. Nhiễm trùng tai giữa nghiêm trọng cũng có thể lây lan sang các mô khác trong hộp sọ, bao gồm não hoặc các màng bao quanh não, dẫn đến viêm màng não, viêm não.

Viêm xoang có thể gây biến chứng huyết khối xoang tĩnh mạch hang. Các xoang hang dạng rỗng, thuộc nền sọ, có chức năng dẫn lưu máu từ các tĩnh mạch mặt. Nhiễm trùng do virus chẳng hạn như cúm gây đau nhức, liệt vận nhãn, sụp mi, mất thị lực, phù gai thị. Bác sĩ Hằng chia sẻ thêm, nếu không được can thiệp, tình trạng này có thể gây tỷ lệ tử vong 30% hoặc để lại di chứng vĩnh viễn bao gồm liệt vận nhãn, mù, yếu liệt do đột quỵ, suy tuyến yên.

Tình trạng chèn ép dây thần kinh do các tổn thương trong xoang hang có thể dẫn đến liệt dây thần kinh vận nhãn, dây thần kinh khứu giác và thị giác. Viêm tủy xương là một biến chứng tiềm ẩn tại chỗ thường xảy ra nhất với viêm xoang trán. Khi một lỗ rò được hình thành ở thành xương, cùng với sự kết tụ của xương hoại tử, gây nguy hiểm tính mạng.

Theo bác sĩ Hằng, viêm xoang còn có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết và suy đa hệ cơ quan do máu và các hệ cơ quan khác nhau trong cơ thể dẫn đến tử vong nhanh chóng. Các báo cáo về nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi đã được ghi nhận ở một số bệnh nhân viêm xoang.

Dấu hiệu cảnh báo biến chứng cúm

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), người nhiễm cúm cần nhập viện ngay nếu xuất hiện các triệu chứng dưới đây:

Trẻ em có biểu hiện thở nhanh hoặc khó thở, thở hóp bụng; môi hoặc mặt hơi xanh; đau tức ngực, chân tay đau mỏi khó vận động. Tình trạng mất nước biểu hiện bằng việc không đi tiểu suốt 8 giờ đồng hồ, miệng khô, không có nước mắt. Sốt từ 40 độ C, trẻ em dưới 12 tuần với bất kỳ cơn sốt nào và có biểu hiện lú lẫn, co giật. Sốt và ho lúc đầu có cải thiện nhưng sau đó tăng nặng trở lại và ngày càng nghiêm trọng. Các bệnh nền mạn tính trở nên nặng hơn như hen suyễn, tim bẩm sinh.

Người lớn có thể gặp triệu chứng khó thở hoặc thở dốc; đau dai dẳng ở ngực và bụng; chóng mặt kéo dài, lú lẫn, li bì khó đánh thức; không đi tiểu, đau mỏi cơ toàn thân đến mức khó vận động. Các bệnh mạn tính như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ngày càng trầm trọng.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị tiêm vaccine phòng bệnh cúm là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng và các biến chứng nghiêm trọng do virus cúm gây ra. Bác sĩ Hằng cho biết thêm, vaccine cúm kích thích cơ thể sinh ra miễn dịch chủ động để ngăn chặn sự xâm nhập của virus cúm. Vaccine cúm cũng "huấn luyện" hệ miễn dịch cách phòng thủ trước sự tấn công khi virus cúm xâm nhập vào cơ thể. Nhờ đó, nó có thể làm giảm tác động do cúm gây ra, giảm 70-80% nguy cơ tử vong, nhưng cần tiêm hàng năm.

Ngoài tiêm vaccine, trẻ em, phụ nữ mang thai và những người bệnh nền có nguy cơ cao mắc bệnh cúm cũng lưu ý phòng bệnh bằng cách: rửa tay thường xuyên; che miệng khi ho, hắt hơi; giữ vệ sinh tai mũi họng; không nên tiếp xúc với người mắc bệnh đường hô hấp; tránh đến nơi đông người khi bị ốm; ăn uống điều độ, tập thể dục, nghỉ ngơi đầy đủ tăng cường sức khỏe...

Nguyên Phương